Procedura likwidacji szkoły
Szczególnie ważne: 9) pkt 4 :
"4) Opieranie decyzji wyłącznie o przesłanki ekonomiczne
Decyzja o likwidacji szkół i przedszkoli często opiera się wyłącznie o czynnik ekonomiczny. Nagminne są sytuacje, gdy – mimo że występuje zapotrzebowania na usługi świadczone przez szkołę przeznaczoną do likwidacji – organ prowadzący dokonuje tej likwidacji, a jednocześnie w to miejsce tworzona jest taka sama szkoła ale prowadzona przez inną osobę prawną. Oznacza to, że jst de facto zmienia w ten sposób status prawny szkół i przedszkoli poprzez zmianę organu prowadzącego. Organ prowadzący nadal widzi potrzebę utrzymania na swym terenie szkół i przedszkoli, jednak prowadzonych przez inny podmiot prawny.
Oznacza to, że nie ma faktycznego uzasadnienia dla likwidacji, ponieważ konieczność utrzymania szkół i przedszkoli została wyrażona przez organ prowadzący.
Podejmując uchwałę o likwidacji organ prowadzący kieruje się zmniejszeniem kosztów realizacji celów oświatowych poprzez np. zerwanie z zasadami wynagradzania i uprawnieniami określonymi pragmatyką nauczycielską.
Jest to postępowanie bezprawne nie tylko ze względu na fakt łamania art. 5b u.s.o.[12], ale przede wszystkim ze względu na sam charakter uzasadnienia. Zgodnie z linią orzeczniczą sądów administracyjnych argumenty natury ekonomicznej nie mogą być bowiem główną przesłanką likwidacji szkół na terenie gminy[13].
Gwarancje zapewnienia jednostce samorządu terytorialnego środków na realizację zadań oświatowych nie oznaczają gwarancji, że subwencja oświatowa będzie równa kosztom utrzymania szkół i placówek (wraz z wynagrodzeniem zatrudnionych w nich nauczycieli). Zadania oświatowe gmin stanowią ich obligatoryjne zadania własne. W ustalaniu zasad gospodarki finansowej w stosunku do prowadzonych szkół i placówek gmina zachowuje daleko posuniętą samodzielność. Wynika to z faktu, że obowiązki gminy, składające się na ogólną kategorię zadań oświatowych, należą do jej zadań własnych. Zadania własne są zaś wykonywane we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, w sposób samodzielny i z własnych środków, a zatem zakres autonomii przy ich realizacji jest z zasady daleko większy niż w wypadku zadań zleconych[14].
Poza oszczędnościami związanymi z likwidacją stosowania Karty Nauczyciela, organ prowadzący nie dokona innych oszczędności poprzez przekazanie placówki oświatowej innemu podmiotowi prawa. Przekazanie prowadzenia placówek przez jednostki samorządu terytorialnego innym podmiotom nie zwalnia gminy z obowiązku ich finansowania (w świetle art. 80 ust. 3 u.s.o. szkoły publiczne prowadzone przez inne niż samorząd terytorialny podmioty prawa otrzymują na każdego ucznia z budżetu gminy dotację w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w szkołach publicznych prowadzonych przez gmin)."
[13]Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 czerwca 2010 r., sygn. akt K 29/07
[14] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 03.04.2006 r., I Sa/Wa 1450/05, Lex nr 212203